Charakterystyka uzbrojenia FA-50 – część 2

Artykuł jest rozwinięciem wcześniejszego artykułu dotyczącego uzbrojenia FA-50. Przedstawię w nim charakterystykę pocisków powietrze – powietrze AIM-9 Sidewinder, powietrze – ziemia AGM-65 Maverick oraz bomb swobodnie spadających Mk 82. Jest to uzbrojenie, jakim dysponuje wersja Block 10, a więc wykorzystywane obecnie. Co ważniejsze sporą część uzbrojenia FA-50 można znaleźć na polskich F-16.

AIM-9 Sidewinder

Jest to amerykański, kierowany, naprowadzany termicznie (wykorzystuje podczerwień) pocisk powietrze – powietrze krótkiego zasięgu. Notabene to pierwszy, działający pocisk klasy powietrze – powietrze. Został skonstruowany w 1950 roku, natomiast produkowany jest od 1952. W międzyczasie powstało bardzo dużo wersji (A, B, C, D, E, F, G, H, J, K, L, M, N, P, Q, R, S oraz X) wraz z rozwojem techniki i postępem taktyki w zakresie walk powietrznych. Jego prędkość to około 3060 km/h.

Jak wcześniej wspomniano samolot FA-50 (w wersji Block 10) wykorzystuje wersje L, M, P oraz G. Wersja Block 20 będzie już zintegrowana z AIM-9X. W Polsce posiadamy pociski w wersji X na samolotach F-16.

AIM-9G

To wersja pocisku AIM-9D zbudowana dla US Navy. Posiada specjalny system, który umożliwia poszukiwanie celu poprzez pośrednie naprowadzenie radarem lub według zadanego schematu.

AIM-9L

Pocisk posiada zdolność atakowania pod każdym możliwym kątem (ALASCA – All Aspect Capability) celów o dużej prędkości i manewrowości. Jako przykład użycia można wspomnieć, że ta wersję tą wykorzystywali Brytyjczycy podczas wojny z Argentyną o Falklandy i osiągnęła bardzo wysoką skuteczność.

AIM-9M

Jest to rozwojowa wersja AIM-9L. Posiada ulepszony system naprowadzania i mniejszą wrażliwość na zakłócenia (np. flary). Wykorzystywany bojowo na przykład podczas operacji Pustynna Burza.

AIM-9P

Stanowią modyfikację pocisków AIM-9J/N. Przeznaczona dla państw, które według USA nie powinny posiadać na stanie nowocześniejszych pocisków, a więc AIM-9L/M. Dlatego też dysponuje słabszymi parametrami.

AIM-9X

Sidewinder w wersji X stanowić będzie element uzbrojenia FA-50 Block 20.

Jak dotąd, jest to najnowocześniejsza wersja, wprowadzona od 2004 roku. Wykorzystuje nowoczesne systemy naprowadzania i elektronikę. Co więcej, wersja ta umożliwia wykonanie ataku bez konieczności namierzenia celu. Posiada funkcję zmiennego wektora ciągu przez co charakteryzuje się bardzo dużą zwrotnością. Ponadto umożliwia atak na cele znajdujące się nawet pod kątem 180 stopni. Oprócz tego wersja X trafi do naszych F-16.

W tabeli zestawiono podstawowe parametry poszczególnych wersji pocisków AIM-9 Sidewinder, które pozwolą na porównanie ich ze sobą. Należą do nich długość, masa, czas lotu oraz zasięg.

AGM-65 Maverick

Jest to amerykański, taktyczny pocisk klasy powietrze – ziemia lub powietrze – woda (obecnie możemy spotkać się także z nomenklaturą powietrze – powierzchnia). Zalicza się go do broni precyzyjnego rażenia. Podobnie jak AIM-9 posiada on wiele wersji: A, B, C, D, E, F, G, H, J, K oraz L. Producent nie precyzuje, która z wersji znajduje się na wyposażeniu samolotu FA-50, jednakże dostępne są filmy przedstawiające użycie przez niego pocisku AGM-65 w wersji G, więc można przypuszczać, że to właśnie one będą wykorzystywane. Wersja ta znajduje również swoje zastosowanie w Polsce, na naszych F-16 (dokładniej AGM-65G-2).

AGM-65G jest ulepszoną wersją pocisku AGM-65D IIR Maverick. W przeciwieństwie do niej posiada większą głowicę (taka jak dla AGM-65E/F), do działań przeciwko celom, które są umocnione. Co więcej posiada dość wydajny system naprowadzania oraz cyfrowy układ autopilota. Jego wersją rozwojową jest znajdująca się w Polsce AGM-65-G2 posiadająca nowoczesne oprogramowanie i jeszcze szybszy system naprowadzania, tak, aby skutecznie móc razić cele w ruchu.

Długość pocisku wynosi 2,55 m, średnica 0,305 m, natomiast rozpiętość 0,71 m. Cały pocisk waży 301,5 kg, a sama głowica (w tym przypadku burząca) – 135 kg. Napęd zapewnia silnik Thiokol TX-481 na paliwo stałe, dzięki któremu Maverick rozpędza się do prędkości 1150 km/h. Zasięg wynosi do 27 km. Co więcej naprowadzanie jest laserowe, telewizyjne lub termiczne.

Bomba Mk 82

Amerykańska swobodnie spadająca bomba ogólnego przeznaczenia. Jej nominalna masa wynosi 500 funtów (ok. 227 kg). Masa całkowita zależy od wielu różnych czynników, m. in. systemów spowalniających opadanie, zapalnika czy lotek i może wynosić między 510, a 570 funtów. Co więcej to jedna z najczęściej używanych, a przy tym najmniejszych bomb lotniczych.

Ma długość 2,22 m i średnicę 0,273 m. Materiał wybuchowy stanowi tritonal (mieszanka trotylu i proszku aluminiowego w stosunku 4:1) o wadze 192 funtów (ok. 87 kg).

Podobnie jak poprzednio opisane pociski, w Polsce możemy znaleźć ją na uzbrojeniu F-16.

Na bombie Mk 82 oparto również bomby GBU-38/B JDAM (Joint Direct Attack Munition) naprowadzane nawigacją satelitarną. Ogólnie rzecz biorąc są to zestawy ogonowe dołączane do standardowych bomb ogólnego przeznaczenia lub penetrujących, które zmieniają je z broni niekierowanej w broń precyzyjną. JDAM zawiera także odbiornik GPS i układy naprowadzania inercyjnego (INS).

Więcej na temat uzbrojenia FA-50, a także jego charakterystyki dowiedzą się Państwo z lektury kolejnych, cyklicznych artykułów. W kolejnym pojawią się informacje na temat wykorzystywanych przez FA-50 bomb kasetowych, systemu strzelań powietrznych oraz rakiet niekierowanych.

Pozostałe artykuły z serii:
– część pierwsza: https://fa-50.pl/charakterystyka-uzbrojenia-samolotu-fa-50/

Źródła:
1. https://wiki.warthunder.com/AIM-9G_Sidewinder#
2. https://wiki.warthunder.com/AIM-9L_Sidewinder#
3. https://wiki.warthunder.com/AIM-9P_Sidewinder#
4. https://www.turbosquid.com/pl/3d-models/aim9m-sidewinder-3d-model-1832799
5. https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:AIM-9X_Sidewinder.jpg
6. https://en.wikipedia.org/wiki/AGM-65_Maverick
7. https://www.mojehobby.pl/products/Mk.-82-Bomb-2-pcs-13282289.html